WAGENINGEN – In het kustgebied bij het Franse La Rochelle zijn de afgelopen weken uitzonderlijk grote hoeveelheden glasaal aangetroffen. Het quotum voor de Europese palingkwekerijen is in twee weken volgevist. Voorzitter William Swinkels van de verenigde palingkwekers NeVeVi vraagt zich af of de wetenschap wel goed meet.
In Frankrijk zijn ongeveer 400 beroepsvissers actief in de glasaalvisserij. De afgelopen twee weken vingen zij in het kustgebied bij La Rochelle (net onder Bretagne) 10 tot 15 kilo glasaal per boot per dag. ,,Uitzonderlijk veel’’, aldus William Swinkels, visteeltkundige en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Viskwekers (NeVeVi) en bestuurslid bij Duurzame Palingsector Nederland (DUPAN). ,,De laatste twaalf jaar waren de dagvangsten slechts enkele kilo’s.’’
Voor de palingkwekerijen in Europa geldt een quotum van 17.000 kilo. Door de enorme dagvangsten is dat quotum nu in twee weken volgevist. Normaal wordt er tot 1 april op glasaal gevist. De Nederlandse viskwekers hebben moeite om de grote hoeveelheden glasaal die nu in zeer korte tijd op de markt komen in hun kwekerijen te verwerken. ,,Dat moet nu in een zeer korte periode, terwijl daar normaal het hele voorjaar de tijd voor is.”
Afgelopen dinsdag woonde Swinkels de bestuursvergadering van de Sustainable Eel Group in Londen bij. ,,Daar werd duidelijk gemaakt dat de laatste drie jaar de Franse quota steeds eerder opgevist worden, doordat de dagvangsten een sterk stijgende lijn vertonen. In 2011 was het quotum eind februari vol, in 2012 was dat begin februari en nu in 2013 reeds midden januari. En het quotum wordt nog elk jaar naar beneden bijgesteld, vanwege de vermeende slechte ontwikkelingen in de palingstand.’’
Prooi
In Frankrijk trekt de meeste glasaal in januari en februari de rivieren in. Waar dat tenminste nog mogelijk is. Net als in Nederland is de Franse kust namelijk een bijna geheel gesloten systeem geworden, waar trekvissen als paling het moeilijk hebben. Nu de quota volgevist zijn zal volgens Swinkels veel glasaal voor de kust blijven zwemmen en grotendeels ten prooi vallen aan vogels en grotere vissen.
,,Europa zou op een andere manier naar de quota moeten kijken. We zien nu wederom een veel grotere intrek van glasaal. Kennelijk werpen de aalherstelplannen en de vele maatregelen zoals DUPAN die in Nederland neemt hun vruchten af. Een flink deel van de glasaal voor de kust zou kunnen bijdragen aan de aalherstelplannen in de Europese landen. Door deze jonge palinkjes te vangen en uit te zetten, in plaats van ze verloren te laten gaan.”
Wetenschap
Gezien de recordvangsten dit jaar en vorig jaar, dringt de vraag zich bij Swinkels op of de wetenschap wel goed meet. ,,In de officiële wetenschappelijke rapportages is er nauwelijks sprake van herstel van de palingstand. Hoe kan het dan dat de vissers zulke grote hoeveelheden glasaal vangen? Al decennia zijn de meetmethodes en meetlocaties onveranderd gebleven. Misschien wordt er wel verkeerd gemeten, niet op de juiste manier of niet op de juiste plaatsen. Wij zien in ieder geval een duidelijke verbetering in de vangsthoeveelheden, de catch per unit effort. Hieruit kun je afleiden dat er meer glasaal is. Het zou zeker interessant zijn om te onderzoeken waar deze grote hoeveelheden glasaal vandaan komen en hoe we die beter kunnen inzetten voor de natuur.”